ANASAYFA

HAMAMA GİREN TERLER!

Hamam kelimesi, Arapça bir kelimedir. Hamamın tarihi ise, Romalılara dayanır. Vezüv yanardağı patlayınca, küller altında kalan Pompei’de yapılan kazılar, Romalıların kullandığı eski hamamları ortaya çıkardı. Hamamların sadece temizlik için değil, zevk ve eğlence için de kullanıldığı anlaşılmıştır. Romalılarda sınıf farkı vardı. Onun için de, hamamlarda köle ve asillerin kapıları ve yıkandıkları bölümler farklıydı. Roma hamamlarında; buhar banyosu bölümü, soğuk ve sıcak su havuzları da bulunuyordu.

İstanbul'un fethinden sonra da İstanbul’da ve Osmanlı ülkesinin her tarafında da yeni hamamlar inşa edildi. 17. yüzyılda, İstanbul'da 168 büyük çarşı hamamı vardı. Hamamların üç kısmı vardır: Soyunma bölümleri, yıkanma bölümleri (Soğukluk ve hamam) ve külhan (ısıtma bölümü).

Soyunma bölümü: Büyük bir sofa ve etrafında bölümlü sekiler vardır. Yıkanan kişi, burada dinlenir. Yıkanma bölümü: Soğukluktan geçilir. Hamam kısmına girilir. Burada da bazı bölümler vardır. Kurna başı: Herkesin teker teker yıkandığı bölümdür. Halvet: Kapalı ve yalnız başına yıkanma hücresidir. Göbek taşı: Üzerine uzanılan ve ter dökme bölümdür. Bu bölüm, hamamın mermer zemininden daha yüksektir. Ortadadır. Çeşitli geometrik şekillerde olan bir bölümdür. Külhan (Isıtma yeri): Hamamın altındadır. Burada ateş yanar. Ateşten çıkan alev ve duman, mermer zeminin altındaki yollardan ve duvar içlerinden geçer. Alev ve duman tüteklik denilen bacadan çıkar.

Külhandaki ocağın üzerinde sıcak su kazanı bulunur. Bu sıcak su deposunun üzerinde de soğuk su deposu bulunur. Ocağın dip bölümündeki birkaç kanal, göbek taşının altına kadar gider. Ocakta yanan odunların alev ve dumanları, bu kanallardan göbek taşının altına gider. Bu taşın altındaki karanlık bölüm çok ısındığı için, buraya cehennem adı verilir.

Çarşı hamamları, bazı günlerde kadınlara, bazı günlerde de erkeklere açıktır. Çifte hamam olanlar ise, birbirine bitişik iki hamamdır. Biri kadınlar, diğeri erkekler içindir. Çifte hamamlar her gün açıktır. Beyazıt, Çemberlitaş, Hoca Paşa, Fındıklı hamamları, Fatih'teki Mehmedağa hamamı İstanbul’un ünlü hamamlarıdır.