|
AHMEDİ XANİ
Ahmedi Xani, 17. oş3’anuras noskide, divanuri ç’aralobaşi Kurduri nenaşi K’urmanci lehçeşa intibak’i xveneri “Memi do Zini”şi maç’are, Agruli Kurdi matarixe, maç’aralobe do mutasavifi ren. 1591 3’anas Hakkarişi ilçe Çukurcaşi oput’e Xanis dibadu. Dixa muşis namtinoras şeyxi işinu do Xani Baba yadoti icoxinu. Ahmedi Xani ç’it’a 3’aneri rt’uşi mağala vasifepe muşite k’oçepeş k’elen inç’elinu. İrduşi ora muşişi k’ult’uruli do ticaret’uri şkaguri Doğubayazitaşa dibargu. Doğubayazitişi medresepes muderisoba do İshak Paşaşi doxores katipoba qu. Dinuri ilmepeşi mağala dereconi alimi do faziletoni hakimi do edibi k’oçi rt’u.
Ahmedi Xanik ağanmorde rt’uşi, ilmepeşa do ora muşiş ç’aralobaşi çkinapeşa ivak’ifu do ora muşişi k’ult’uruli, ç’araloburi do simaduri ufuk’işa muxuri geçu. Mileturi k’imetepeşen oirkianuri k’imetepeşakis k’arta eçkinderepe Ellak eçkindu yado nok’un3xinu. Ellaşa do emuşi elçi xazret’i peygamberi çkinişa qoropa iroras molaşinu. Ahmedi Xanik, Kurduri ç’aralobaşa dido ğirsoni xizmet’epe meçu edo mskva şiirepe do noç’arepe hediye uxvenu. Uhak’obaşa, zulmişa, feodalizmişa nodgitu do entepe k’ala icedelu. Ahmedi Xanik, ora muşişi aristok’rat’iuri modas var naqonu do majura alimepe steri noç’arepe muşi Arabuli do Farsuli nenate var ç’aru. Turkuli, Arabuli do Farsuli uçkit’u tina noç’arepe muşi nananenate yani Kurduri nenate ç’aru do Kurduri ç’aralobaşi go3’oncğonerepeşen arteri iqu.
Noç’arepe muşi ren; Nubehara Biçukan (Ç’it’alepeşi Tervende), Ekideya İmane (Oceruşi Akide), Ekideya İslame (İslamuri Akide), Şiirişi Divani, Mem u Zin (Memi do Zini), Fi Beyani Erkani İslam (İslamuri Erkanişi Oxo3’onapu), Akaidi Molla Ahmet Siseban, Sekerati Mevti. Ahmedi Xani, 1652 3’anas Doğubayazitis doğuru. Ahmedi Xanişi turbe Agris; Doğubayazitişa 8 k’m mendranobas, İshak Paşaşi doxoreş jindole ren. Turbeşi xolos uk’ule arti came geik’ideren. Turbe em mintik’as dido moik’itxen.
|
TÜRKÇE
